Trabzon adının etimolojisi konusunda değişik görüşler ortaya atılmıştır. Bu görüşleri şu şekilde özetlemek mümkündür.

Trabzon’a ilk çağda “Trapeziıs, Trapeza ” deniliyordu. Garp dillerinde bir süre “Trapezimle, Trebizonde ” gibi şekiller almıştır.

Söz konusu olan kelimelerden “Trapeza” Yunanca’dan gelmekte olup, eski Yunanca’da “dikdörtgen biçiminde masa, ya da sofra” anlamına gelir. Anlatıldığına göre, Miletliler, yöreye ilk geldiklerinde önlerinde gördükleri “üzeri düz masa ya da sofra” biçimindeki taşlardan esinlenerek şehre bu adı vermişlerdir.

Kimilerine göre Trabzon’un adı, “ Ti beron-Ti baron” sözcüklerinden gelişmedir. Bu tezi savunanlar görüşlerini, Trabzon adının, Arap tarihlerinde “Tibarende, Tibarite, Trabende, Trabzende ” biçimlerinde yazılmasına dayandırmışlardır.

Ünlü Türk Seyyahı Evliya Çelebi, seyehatnamesinin Trabzon’la ilgili kısımlarında, Trabzon’un adının “Turâb-ı Zen”(kadın sesi) ve "Târab-ı Efzun”(büyülü toprak)’tan geldiğini bildirir.

Trabzon isminin, Tirab/ar’m Ülkesi "manasına gelen “Trab” ve "Zon” isimlerinden kaynaklandığını ortaya koyan bilgiler hiç de az değildir. Söz konusu “Trab” Orta Asyalı Türk boyunun adıdır. Zon ise bir yer ekidir. Türk boyu, mekanlaştıktan sonra bu yeni mekanın adı “Trabzon” olmuştur. “Trapez-üs” kelimesi ise, “spor ülkesi” demektir. Söz konusu "Spor ülkesi” tabiri ise, çok sportmen ve cengaver olan, “Trab” Türklerine aittir.